1.පිරිමින් තුළ ලිංගාශ්‍රිතව සම්ප්රේෂණය වන ආසාදනවල (STI) පොදු රෝග ලක්ෂණ මොනවාද?
රෝග ලක්ෂණ ඔබට ඇති ලිංගාශ්‍රිත රෝග මත රඳා පවතී. බොහෝ විට රෝග ලක්ෂණ ස්වල්පයක් හෝ රෝග ලක්ෂණ කිසිවක් නොමැති අතර ඔබට ලිංගාශ්‍රිත රෝග ඇති බව ඔබ නොදන්නවා විය හැක. අවදානම් සහිත ලිංගික නිරාවරණයක් තිබේ නම්, ලිංගාශ්‍රිත රෝග සායනයකට ගොස් ඔබම පරීක්ෂා කර ගන්න. පිරිමින්ගේ ලිංගාශ්‍රිත රෝග වල රෝග ලක්ෂණ වන්නේ,
- පුරුෂ ලිංගයෙන් ස්‍රාවයක් පිටවීම
- මුත්‍රා කරන විට වේදනාව හෝ දැවෙන සංවේදනය
- ලිංගේන්ද්‍රිය හෝ ගුදය අවට වේදනාකාරී බිබිලි සහ වණ
- ඉන්නන් යනු කුඩා, මාංසමය, වැඩි වශයෙන් වේදනා රහිත වර්ධනයක් හෝ ලිංගික අවයව හෝ ගුදය වටා ඇතිගැටිති වේ.
- ගැටිති - ඉකිලිය හා සම්බන්ධ වසා ගැටිති ඉදිමීම
- වෘෂණ කෝෂ වේදනාව
2. කාන්තාවන් තුළ ලිංගාශ්‍රිතව සම්ප්රේෂණය වන ආසාදනවල (STI) පොදු රෝග ලක්ෂණ මොනවාද?
රෝග ලක්ෂණ ඔබට ඇති ලිංගාශ්‍රිත රෝග මත රඳා පවතී. බොහෝ විට රෝග ලක්ෂණ ස්වල්පයක් හෝ රෝග ලක්ෂණ කිසිවක් නොමැති අතර ලිංගාශ්‍රිත රෝග ඇති බව ඔවුන් නොදන්නවා විය හැක. කාන්තාවන් තුළ ලිංගාශ්‍රිත රෝග වල රෝග ලක්ෂණ වන්නේ,
- අසාමාන්‍ය යෝනි ශ්‍රාවය: එය කහ, කොළ, පෙණ, දුර්ගන්ධය හෝ ලේ පැල්ලම් විය හැකිය.
- මුත්‍රා කරන විට වේදනාව හෝ දැවෙන සංවේදනය
- ලිංගේන්ද්‍රිය හෝ ගුදය අවට වේදනාකාරී බිබිලි හෝ වණ
- ලිංගික අවයව අවට හිරි වැටීමක් හෝ කැසීම
- ඉන්නන් යනු කුඩා, මාංසමය, බොහෝ විට වේදනා රහිත වර්ධනයක් හෝ ලිංගික අවයව හෝ ගුදය වටා ගැටිති
- ශ්‍රෝණි වේදනාව
- ලිංගිකව හැසිරීමේදී වේදනාව ඇති කරයි
- ගැටිති - ඉකිලිය හා සම්බන්ධ වසා ගැටිති ඉදිමීම
3.ලිංගාශ්‍රිත රෝග සඳහා ප්‍රතිකාර තිබේද? ලිංගාශ්‍රිත රෝග සම්පූර්ණයෙන්ම සුව කළ හැකිද??
ඔව්, ලිංගාශ්‍රිත රෝග සඳහා ප්‍රතිකාර තිබේ, සමහර ලිංගාශ්‍රිත රෝග සම්පූර්ණයෙන්ම සුව කළ හැකිය. සමහර රෝග ලක්ෂණ සමනය කිරීම මගින් රෝගය පාලනය කළ හැකිය. බැක්ටීරියා මගින් ඇති වන ලිංගාශ්‍රිත රෝග වලට ප්‍රතිජීවක මගින් ප්‍රතිකාර කළ හැකි නමුත් වෛරස් මගින් ඇති වන ලිංගාශ්‍රිත රෝග පාලනය කළ හැකි වුවද සුව කළ නොහැක.
4. HIV සහ වෙනත් ලිංගාශ්‍රිත රෝග අතර සම්බන්ධයක් තිබේද?
5. HIV යනු කුමක්ද?
6. HIV යනු කුමක්ද සහ AIDS යනු කුමක්ද ?
7. HIV ආසාදනයේ මුල් රෝග ලක්ෂණ මොනවාද?
8. HIV ආසාදනයේ ප්‍රමාද වී පෙන්වන රෝග ලක්ෂණ මොනවාද?
9. මට HIV ආසාදනය වී ඇති බව දැනගත හැක්කේ කෙසේද ?
10. මට HIV සඳහා පරීක්ෂා කර ගත හැක්කේ කොතැනින්ද?
11. AIDS යනු කුමක්ද?
12. ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතිය යනු කුමක්ද ?
13.HIV මගින් AIDS රෝගය ඇති කරන්නේ කෙසේද?
14.ඒඩ්ස් රෝග ලක්ෂණ මොනවාද?
15. ඒඩ්ස් සඳහා ප්‍රතිකාරයක් තිබේද?
16.ඒඩ්ස් ඇතිවීමට HIV සඳහා කොපමණ කාලයක් ගතවේද?
කිසිදු ඖෂධයක් නොමැතිව, HIV ආසාදිතයන්ගෙන් අඩකට පමණ ආසාදනය වී වසර 10ක් ඇතුළත ඒඩ්ස් වර්ධනය වේ. මෙම කාලය පුද්ගලයාගෙන් පුද්ගලයාට බොහෝ සෙයින් වෙනස් වන අතර බොහෝ සාධක මත රඳා පවතී. HIV ආසාදනයේ ප්‍රගතිය කෙරෙහි බලපාන සත්කාරක විශේෂිත සහ වෛරස් ආශ්‍රිත සාධක තිබේ.
ප්‍රති-ප්‍රතිවෛරස් ප්‍රතිකාර මගින් HIV ආසාදනය සහ ඒඩ්ස් වර්ධනය අතර කාලය වෙනස් කර ඇත.
17.HIV වයිරසය ශරීරයෙන් පිටත කෙතරම් හොඳින් පවතීද?
18. සිපගැනීමෙන් මට HIV ආසාදනය විය හැකිද?
HIV සිපගැනීමෙන් සම්ප්රේෂණය නොවන නිසා කම්මුල සිපගැනීම ඉතා ආරක්ෂිතයි. අනෙක් පුද්ගලයාට වෛරසය තිබුණත් ඔබේ නොකැඩුණු සම හොඳ බාධකයක්. වියළි සිපගැනීම්, වැළඳගැනීම් සහ අතට අත දීම වැනි සාමාන්ය සමාජ සම්බන්ධතා වලින් කිසිවෙකු ආසාදනය වී නොමැත.
මුඛය විවෘතව සිපගැනීම HIV සම්ප්රේෂණය සඳහා ඉතා අඩු අවදානම් ක්‍රියාකාරකමක් ලෙස සැලකේ. කෙසේ වෙතත්, දිගු වේලාවක් විවෘත මුඛය සිපගැනීමෙන් මුඛයට හෝ තොල්වලට හානි විය හැකි අතර HIV ආසාදිත පුද්ගලයෙකුගෙන් සහකරු වෙත සම්ප්රේෂණය වීමට ඉඩ සලසයි, පසුව මුඛයේ කැපුම් හෝ තුවාල හරහා ශරීරයට ඇතුල් වේ.
19. මුඛ සංසර්ගයෙන් මට HIV ආසාදනය විය හැකිද?
22. මදුරුවන් දෂ්ට කිරීම් හරහා මට HIV ආසාදනය විය හැකිද?
23. HIV ආසාදිත කාන්තාවක් මව්කිරි දීමෙන් තම නූපන් දරුවාට හෝ අලුත උපන් දරුවාට රෝගය බෝ කළ හැකිද?
24. බාබර් සැලුන් වෙත යාමෙන්, පච්ච කොටා ගැනීමෙන් හෝ ශරීරය සිදුරු කිරීමෙන් මට HIV ආසාදනය විය හැකිද?
25.HIV සහ වෙනත් ලිංගාශ්‍රිත රෝග අතර සම්බන්ධයක් තිබේද?
HIV සහ වෙනත් ලිංගාශ්‍රිත රෝග එකිනෙකාට බලපෑම් කළ හැකිය. එච්.අයි.වී ආසාදිතයකු තුළ ලිංගාශ්‍රිත රෝග පැවතීම එච්.අයි.වී. වෛරස් ප්රමාණය වැඩි කිරීමෙන් එච්.අයි.වී සම්ප්රේෂණය වීමේ අවදානම වැඩි කරයි. මෙය ලිංගික වණ හරහා හෝ ලිංගික ශ්‍රාවයක් හරහා විය හැක.
ලිංගාශ්‍රිත රෝග ඇති එච්.අයි.වී සෘණාත්මක පුද්ගලයකුට ලිංගික ක්‍රියාකාරකම් හරහා එච්.අයි.වී ආසාදනය වීමේ අවදානම වැඩි විය හැක. ලිංගාශ්‍රිතව බෝවන රෝග සමෙහි තුවාලයක් හෝ කැඩීමක් ඇති කළහොත් (උදා: සිපිලිේආාදනය හෝ හර්පීස්) හෝ එය ලිංගික ප්‍රදේශයේ ප්‍රතිශක්තිකරණ ප්‍රතිචාරයක් උත්තේජනය කරන්නේ නම් (උදා: ක්ලැමීඩියා හෝ ගොනෝරියා) මෙය සිදුවිය හැක. වණ නොවන ලිංගිකව සම්ප්රේෂණය වන ආසාදනවලට වඩා වණ මගින් ලිංගිකව සම්ප්රේෂණය වන ආසාදන ඇති අයට HIV සම්ප්රේෂණය වීමේ සම්භාවිතාව වැඩිය.
HIV ඇතුළු ආසාදන ලිංගිකව සම්ප්රේෂණය වීම වැළැක්වීමට හොඳම ක්‍රමය වන්නේ ලිංගිකව එක්වීමේදී කොන්ඩම් භාවිතා කිරීමයි.
26. පුද්ගලයෙකුට HIV ආසාදනය වී නිරෝගී පෙනුමක් තිබිය හැකිද?
27.අවදානම් ලිංගික හැසිරීම් වලින් පසුව HIV පරීක්ෂණයක් කිරීමට අප බලා සිටිය යුතු කාල සීමාව කුමක්ද? (කවුළු කාල සීමාව)
ඔබට HIV ආසාදනය වී ඇත්ද යන්න සොයා ගැනීමට ඇති එකම ක්‍රමය HIV පරීක්ෂණයක් කර ගැනීමයි. ආසාදනය වූ වහාම HIV හඳුනා ගැනීමට කිසිදු පරීක්ෂණයක් නොමැත. එච්.අයි.වී ශරීරයට ඇතුළු වීම සහ පරීක්ෂණයකින් වෛරසය හඳුනා ගත හැකි අතර හෝ වෛරසයට එරෙහිව ශරීරය තුළ වර්ධනය වූ ප්‍රතිදේහ අතර කාල ප්‍රමාදයක් පවතී. එය "කවුළු කාලය" ලෙස හැඳින්වේ.
එබැවින්, ඔබ ඉතා ඉක්මනින් පරීක්ෂා කළහොත්, ඔබට සාවද්‍ය ඍණාත්මක ප්රතිඵලයක් ලබා ගැනීමට ඉඩ තිබේ. ඔබ පරීක්ෂා කරන පරීක්ෂණය අනුව කවුළු කාල සීමාව වෙනස් වේ. පරීක්ෂා කිරීම සඳහා අපගේ සායනවල භාවිතා කරන ඒකාබද්ධ ප්‍රතිදේහජනක සහ ප්‍රතිදේහ පරීක්ෂණය, ආසාදනයෙන් සති 2 සිට 6 දක්වා කාලය තුළ වෛරස් ප්‍රතිදේහජනක (P24) ලබා ගත හැකිය.
නමුත් ඇඟිලි ගැසීම් වේගවත් හඳුනාගැනීමේ හෝ ඕරා ක්ශණික (ඛේටය මගින්) පරීක්‍ෂණයේ කවුළු කාලසීමාව තව ටිකක් වැඩි කාලයක් ගත විය හැකිය. සෑම HIV ආසාදිත පුද්ගලයෙකුටම පාහේ මාස 3කදී හඳුනාගත හැකි ප්‍රතිදේහ තිබේ.
28.HIV සඳහා ප්‍රතිකාර තිබේද?
29.පවතින ප්‍රතිකාර මගින් HIV සුව කළ හැකිද?
30.HIV ආසාදිත පුද්ගලයෙකුගෙන් තවත් අයෙකුට සම්ප්රේෂණය වන්නේ කෙසේද?
එච්.අයි.වී එක් අයෙකුගෙන් තවත් අයෙකුට සම්ප්රේෂණය විය හැක්කේ ක්‍රම තුනකින් පමණි.
- HIV ආසාදිත පුද්ගලයෙකු සමඟ අනාරක්ෂිත ලිංගික සම්බන්ධතා පැවැත්වීම
- ආසාදිත මවකගේ සිට ඇගේ දරුවාට ගර්භණී සමයේදී, ප්‍රසූතියේදී හෝ මව්කිරි හරහා.
- දූෂිත රුධිරය හෝ රුධිර නිෂ්පාදන එන්නත් කිරීම හෝ පාරවිලයනය කිරීම, ශුක්‍රාණු පරිත්‍යාග කිරීම (කෘතිම සිංචනය), චර්ම බද්ධ කිරීම් හෝ ආසාදිත කෙනෙකුගෙන් ලබාගත් අවයව බද්ධ කිරීම. ආසාදිතයෙකු විසින් කලින් භාවිතා කරන ලද විෂබීජහරණය නොකළ එන්නත් උපකරණ බෙදාගැනීම HIV සම්ප්‍රේෂණයේ ඉතා කාර්යක්ෂම ක්‍රමයකි.
සැලකිය යුතුයි ,
- ආහාර බෙදාගැනීමෙන්, ඇඳුම් පැළඳුම් බෙදාගැනීමෙන්, අත් අල්ලා ගැනීමෙන්, තොල් සිප ගැනීමෙන් හෝ එකම වැසිකිළිය භාවිතා කිරීමෙන් HIV සම්ප්රේෂණය නොවේ.
Slider
">අවදානම් සහිත ලිංගික හමුවීමකින් පසු HIV ආසාදනය වැළැක්විය හැකිද (ලිංගික නිරාවරණයෙන් පසු පශ්චාත් රෝග නිවාරණය -PEPSE) ?}
Slider
">මුඛ සංසර්ගයෙන් HIV සහ ලිංගාශ්‍රිත රෝග බෝවිය හැකිද?}HIV වෛරසය රුධිරයේ සහ ශුක්‍ර තරලයේ පවතින අතර එයින් අදහස් වන්නේ මෙය සම්ප්‍රේෂණ මාර්ගයක් විය හැකි බවයි.
ශුක්‍රාණු පිටවීම, විදුරුමස් ලේ ගැලීම හෝ මුඛයේ හෝ තොල් වටා (හෝ ලිංගික අවයව) ඕනෑම තැනක තුවාල ඇතිවීම හෝ සාමාන්ය උගුරේ ආසාදන හෝ ලිංගිකව සම්ප්රේෂණය වන ආසාදන නිසා ඇතිවන දැවිල්ල නම් වැඩි අවදානමක් තිබිය හැකිය. සිෆිලිස්, හර්පීස් සහ ගොනෝරියා වැනි වෙනත් ලිංගාශ්‍රිත රෝග මුඛ සංසර්ගය හරහා සම්ප්රේෂණය කළ හැකිය.
33. සිපගැනීමෙන් මට HIV හැදෙයිද?
එච්.අයි.වී සිපගැනීමෙන් සම්ප්රේෂණය නොවන බැවින් කම්මුල සිපගැනීම ඉතා ආරක්ෂිතයි. අනෙක් පුද්ගලයාට වෛරසය තිබුණත් ඔබේ නොකැඩුණු සම හොඳ බාධකයක්. වියළි සිපගැනීම්, වැළඳගැනීම්, අතට අත දීම වැනි සාමාන්ය සමාජ සම්බන්ධතාවලින් කිසිවකු ආසාදනය වී නැත.
මුඛය විවෘතව සිප ගැනීම HIV සම්ප්රේෂණය සඳහා ඉතා අඩු අවදානම් ක්‍රියාවක් ලෙස සැලකේ. කෙසේ වෙතත්, දිගු වේලාවක් විවෘත මුඛය සිපගැනීමෙන් මුඛයට හෝ තොල්වලට හානි සිදු විය හැකි අතර HIV ආසාදිත පුද්ගලයකුගෙන් සහකරු වෙත සම්ප්රේෂණය වීමට ඉඩ සලසයි, පසුව මුඛයේ කැපුම් හෝ තුවාල හරහා ශරීරයට ඇතුළු විය හැකිය.
36. මට ලිංගාශ්‍රිත රෝග හෝ එච්.අයි.වී තිබේ නම් මට විවාහ විය හැකිද?
පුළුවන්. ඔබට ලිංගාශ්‍රිත රෝග හෝ එච්.අයි.වී වැළඳී ඇත්නම් විවාහ වීමට බාධාවක් නොමැත. නමුත් ඔබේ විවාහ සහකරුට ඔබෙන් රෝගය වැළඳීම වැළැක්වීමට ඔබ සියලු පූර්වාරක්ෂාවන් ගත යුතුය. එය එච්.අයි.වී නම්, ඔබ නිතිපතා සායන වෙත පැමිණිය යුතුය, ඔබේ වෛරස් බර හඳුනාගත නොහැකි ලෙස තබා ගත යුතුය, සහ සෑම විටම කොන්ඩම් භාවිතා කළ යුතුය.
සෞඛ්‍ය සම්පන්න සහ වගකීම් සහගත සබඳතාවයකට උපකාර වන ඔබේ සහකරුට ඔබේ තත්ත්වය හෙළි කිරීමට අපි දිරිමත් කරමු.
37. මා දැනටමත් HIV ආසාදනය වී ඇත්නම්, මගේ ලිංගික සහකරුට HIV සම්ප්රේෂණය වීම වළක්වා ගත හැකිද?
කොන්ඩම් නිවැරදිව හා අඛණ්ඩව භාවිතා කිරීමෙන් ආසාදිත පුද්ගලයකුගෙන් සහකරුට HIV සම්ප්රේෂණය වීම වැළැක්විය හැකිය. ඔබ දැනටමත් ආසාදනය වී ඇත්නම්, ඔබේ වෛද්‍යවරයා විසින් නියම කර ඇති පරිදි HIV ඖෂධ ගැනීම ඉතා වැදගත් වේ, මන්ද ඔබේ වෛරස් ප්රමාණය හඳුනාගත නොහැකි නම්, සම්ප්‍රේෂණ අවදානම ශුන්‍ය වේ.
කොන්ඩම් අඛණ්ඩව භාවිතා කිරීමේ අපහසුතාවයක් තිබේ නම්, HIV වැළැක්වීමේ තවත් ක්‍රමයක් තිබේ Pre- Exposure Prophylaxis (PrEP) එහිදී HIV නොමැති පුද්ගලයින් HIV වැළඳීමේ අවදානම අවම කිරීම සඳහා HIV ඖෂධ ලබා ගනී. PrEP ලිංගාශ්‍රිත රෝග සායනවලද ඇත, ඔබට ඔබේ යෝග්‍යතාවය වෛද්‍යවරයා සමඟ සාකච්ඡා කළ හැක.
38. මට දැනටමත් HIV ආසාදනය වී ඇත්නම්, නිරෝගී දරුවන් බිහි කළ හැකිද?
39. ඉඳිකටුවකින් තුවාලයක් සිදුවුවහොත් මා කළ යුත්තේ කුමක්ද?
Slider
">ස්වයං වින්දනය නරකද?}ස්වයං වින්දනය යනු ලිංගික තෘප්තියේ සෞඛ්‍ය සම්පන්න ආකාරයකි. ලිංගිකව සම්ප්රේෂණය වන ආසාදනයක් ලබා ගැනීමේ අවදානමක් හෝ ගැබ්ගැනීමේ කිසිදු අවස්ථාවක් නැත.
එය ඔබට මානසික ආතතිය අවම කර ගැනීමටත්, ඔබේ හොඳ මනෝභාවය වැඩි දියුණු කිරීමටත්, විවේකීව සිටීමටත් උපකාරී වේ.
නමුත් ස්වයං වින්දනයේ යෙදෙන්නේ නැති අයත් ඉන්නවා. ඒ මිනිස්සුත් සාමාන්ය විදිහටයි සලකන්නේ.
නමුත් ඔබ ස්වයං වින්දනයට ඇබ්බැහි වී කාමුක දර්ශන නැරඹීමට ඇබ්බැහි වුවහොත් එය ඔබගේ එදිනෙදා කටයුතු වලට බලපාන අතර ලිංගික සංසර්ගයේදී අඩු ලිංගික සංවේදනයන් ඇති කරයි.
41. පුරුෂ ලිංගයේ ප්‍රමාණයේ වැදගත්කමක් තිබේද?
විවිධ පුද්ගලයන් අතර ශිශ්ණයේ ඍජු ප්රමාණය වෙනස් වේ. ක්ෂුද්‍ර ශිශ්ණය යනු ලිංගයේ ප්රමාණය අඟල් 3 ට වඩා අඩු වූ විට වෛද්‍ය විද්‍යාත්මකව හඳුනා ගන්නා අසාමාන්‍ය තත්ත්වයකි, නමුත් එය පවතින්නේ ජනගහනයෙන් 1% කට වඩා අඩු පිරිසකට පමණි.
ලිංගයේ ප්රමාණය පිරිමියාගේ හෝ ඔහුගේ සහකරුගේ ලිංගික තෘප්තියට බලපාන්නේ නැති අතර ලිංගයේ ප්රමාණය වැඩි කිරීමට අනුමත ඖෂධ නොමැත.
Slider
">මට HIV පරීක්ෂණයක් වෙන්කරවාගෙන පරීක්ෂණයට පැමිණිය හැකිද?}43. ලිංගාශ්‍රිත රෝග සායනවලින් මට ලිංගික දුර්වලතා සඳහා ප්‍රතිකාර ලබා ගත හැකිද?
44.PEP යනු කුමක්ද?
45. PrEP යනු කුමක්ද?
එය HIV ආසාදනයට නිරාවරණය වීමට පෙර ගත යුතු HIV වැළැක්වීමේ ක්‍රමයකි. එය දිනපතා හෝ සිදුවීම් මත පදනම් විය හැක. මෙය ලිංගාශ්‍රිත රෝග සායන ජාලයෙන් ලබාගත හැක.
46. නොමිලේ කොන්ඩම් සහ ලිහිසි තෙල් ලබා ගන්නේ කෙසේද?
47. සායන වේලාවන් මොනවාද?
48. ලිංගාශ්‍රිත රෝග සායනයකට පැමිණීමට ඔබට වෛද්‍යවරයෙකුගේ යොමු කිරීමක් අවශ්‍යද?
49. මම අද අනාරක්ෂිත ලිංගික සම්බන්ධකම් පැවැත්වූවා - මට ලබා ගත හැකි සේවාවන් සහ පරීක්ෂණ මොනවාද ?
උපදේශනය, පරීක්ෂණ, සහ පශ්චාත් නිරාවරණ රෝග නිවාරණය (PEP) ඇතුළු සේවා පරාසයක් ඔබ වෙනුවෙන් ලබා ගත හැක. කරුණාකර ළඟම ඇති ලිංගාශ්‍රිත රෝග සායනයට පිවිසෙන්න හෝ වැඩිදුර තොරතුරු සඳහා PEP ක්ෂණික ඇමතුම් අංකය අමතන්න.
